Hệ thống

Quản lý cuộc sống của duykhanh471

Giới thiệu

Điểm bắt đầu

Đây là một Snapshot thể hiện cách mình vận hành cuộc đời của mình.

Những heuristics quan trọng

heu‧ris‧tics /hjʊˈrɪstɪks/ noun

the study of how people use their experience to find answers to questions or to improve performance

Mình có những quy tắc để vận hành cuộc sống của mình. Mình nhận ra rằng bản chất của việc vận hành liên quan phần nhiều đến “Hệ thống” mà đã được James Clear nhắc đến trong Atomic Habit. Nhưng hệ thống đó (Các chuỗi hành động - thói quen dẫn bạn đến tầm nhìn của mình) còn thiếu không ít điều mà mình tin là thật sự cần thiết cho việc vận hành cuộc sống. Không ít những điều mà mình đã được học từ sách của học giả Nguyễn Duy Cần (Khi mình nói Học giả, ý mình là người học chuyên nghiệp, và nó đúng với cách mà mình hình dung về bác).

Nhưng rộng hơn, sống đối với mình là giải quyết vấn đề, chúng ta dành phần lớn thời gian để tự động hóa cuộc đời của mình, cùng lúc đó cải thiện và nâng cao khả năng giải quyết vấn đề.

  • Thói quen: Nền tảng của hệ thống là thói quen, các hành động được thực hiện một cách tự động. WHY Habits form & HOW to build them
  • Bản đồ hay memorized solutions: Khi cần làm một việc gì đó đã được hoàn thiện từ trước, hãy xây dựng trong mình một “bản đồ”, các thao tác và các bước để thực hiện một công việc có tuần tự để tránh lầm lạc.
  • Quá trình > Kết quả: Thay vì so sánh với lý tưởng của bản thân, ta tập trung vào việc mình cải thiện mỗi ngày, từ thói quen, từ “bản đồ”.
  • Thực hiện những thứ mang lại cho mình cảm giác hoàn thành và sự tiến bộ (Fulfillment & Progress).
  • Ưu tiên - Busyness is a choice. Usually, busyness is completely unnecessary and is simply a failure to prioritize.
  • Nội quy: Khác với Bản đồ, đây là những quy định riêng dành cho mình, mình phải tuân theo (Những quy định cho phần người)

Khi đối mặt với các vấn đề mới/khó giải quyết

Mình chưa định nghĩa

Một chút trích dẫn

Mình có một hệ thống các câu trích dẫn để nhắc nhở mình!

Nguyễn Duy Cần

  • Nhưng các người ấy đâu hiểu đặng rằng đặt ra các phép tắc có chừng mực, và làm theo đó luôn luôn một cách không sai chạy, thật là một sự to tát đệ nhất của phẩm cách con người. – Nguyễn Duy Cần
  • Đặt cho mình một mục đích quá cao để rồi không thể đạt được thật là một việc chẳng những vô ích lại còn nguy hiểm là khác. – Nguyễn Duy Cần
  • “Xem tất cả một lượt, thì không thấy được cái gì rõ cả”, nghĩa là: Chỉ làm một việc thôi, và làm cho tới nơi tới chốn. - Nguyễn Duy Cần

Hồ Chí Minh

  • Tôi khuyên các bạn là chớ đặt những chương trình kế hoạch mênh mông, đọc nghe sướng tai nhưng không thực hiện được. Việc gì cũng cần phải thiết thực, nói được, làm được. Việc gì cũng phải từ nhỏ dần dần đến to, từ dễ dần đến khó, từ thấp dần đến cao. Một chương trình nhỏ mà thực hành được hẳn hoi hơn là một trăm chương trình to tát mà không làm được. – Hồ Chí Minh
  • “Học cái tốt thì khó, ví như người ta leo núi, phải vất vả, khó nhọc mới lên đến đỉnh. Học cái xấu thì dễ, như ở trên đỉnh núi trượt chân một cái là nhào xuống vực sâu” - Hồ Chí Minh
  • “Cái gì cũ mà xấu thì phải bỏ. Cái gì cũ mà không xấu, nhưng phiền phức thì phải sửa đổi cho hợp lý. Cái gì cũ mà tốt thì phải phát triển thêm. Cái gì mới mà hay thì phải làm” - Hồ Chí Minh
  • “Chúng ta không sợ sai lầm, chỉ sợ phạm sai lầm mà không quyết tâm sửa chữa. Muốn sửa chữa cho tốt thì phải sẵn sàng nghe quần chúng phê bình và thật thà tự phê bình. Không chịu nghe phê bình và không tự phê bình thì nhất định lạc hậu, thoái bộ. Lạc hậu và thoái bộ thì sẽ bị quần chúng bỏ rơi. Đó là kết quả tất nhiên của chủ nghĩa cá nhân” - Hồ Chí Minh

Cao Xuân Hạo

  • “…Nhược điểm của chữ Quốc ngữ không phải ở chỗ nó chưa thật là một hệ thống phiên âm âm vị học, mà chính là ở chỗ nó có tính chất thuần tuý ghi âm, và hoàn toàn bất lực trước nhiệm vụ biểu hiện nghĩa mà lẽ ra nó phải đảm đương, và nhược điểm ấy lộ rõ nhất và tai hại nhất là trong các từ đồng âm vốn có rất nhiều trong tiếng Việt…Bỏ chữ Hán và chữ Nôm là một tai hoạ không còn hoán cải được nữa, nhưng ta có thể bổ cứu cho sự mất mát này bằng cách dạy chữ Hán như một môn học bắt buộc ở trường phổ thông…” - Cao Xuân Hạo

Khác

  • Fake it till you make it - Không biết của ai

Tổng quan

Định hướng của hệ thống này là những Ưu tiên, bàn về “Mình chọn ưu tiên những gì trong cuộc đời mình?”. Đây là điểm dẫn lối đến các phân mục khác trong quá trình phát triển mình. Một trong những ưu tiên hàng đầu của mình là Tính năng suất & có tổ chức, đây chính là nơi bàn thêm về các định hướng vận hành cuộc đời. Chúng ta chuyển sang Giáo dục & Kĩ năng, đây là nơi bàn về sự học và phát triển của bản thân về tư duy và nhiều thứ khác của mình.

Một thân thể không đau, một tinh thần không loạn, đó là chân hạnh phúc của mỗi con người

Sự thật dĩ nhiên như vậy. Thiếu một trong hai điều kiện trên đây thì không thể bàn đến hạnh phúc được. Vả lại, có được một thân thể tráng kiện mà không có tinh thần sáng suốt thì có xứng đáng gọi là người chưa? Đối với con người mà chỉ mới có một điều kiện vật chất thôi thì không đủ.

Nguyễn Duy Cần

Đó là lý do cho sự tồn tại của hai mục Sức khỏe thể chất và Sức khỏe tinh thần.

Ưu tiên

Tại sao mình lại đang làm việc mình đang làm, điều gì mình muốn & cần làm (Không phải đam mê) và mình cần ưu tiên điều gì (Thời gian luôn hữu hạn). Từ những điều lớn lao (Xây dựng dự án lớn) cho đến những điều nhỏ nhặt (Lên kế hoạch cho thời gian rảnh).

Sức khỏe thể chất

Ngủ

Ngủ rất quan trọng.

Mình khá lười đọc sách về mảng này nên:

Quy tắc (Tổng hợp từ Hội vozers ngủ sớm)

  • Cố gắng ngủ một giờ cố định và dậy 1 giờ cố định, chênh lệch không quá 1h.
  • Muốn giấc ngủ sâu, ko gián đoạn thì còn phụ thuộc môi trường ngủ. Phòng ngủ đủ tối, càng tối càng tốt, ko ồn ào, ko nóng.
  • Cấm tiệt đem phone lên giường nằm lướt, muốn lướt thì lên ghế ngồi, giường chỉ để ngủ.
  • Rửa mặt rửa tay chân cho mát, giúp hạ thân nhiệt ở thân, dễ ngủ hơn.
  • Thực ra não bộ nó đủ ô xy nên nó đủ sức nghĩ vẩn vơ được, nên cái đội ngồi thiền hay giảm sự mất tập trung bằng cách hít thở chậm lại để giảm ô xy lên não, đẩy trạng thái giúp hệ thần kinh phó giao cảm đi vào hoạt động nhiều hơn, não bộ ở trạng thái thoải mái mà không có nhiều năng lượng để nghĩ linh tinh nữa.

Ăn uống

Ăn mà không tiêu thì có hại cho cơ thể, học mà không hóa thì có hại cho tinh thần

Nguyễn Duy Cần

Mình là một người tối giản, ít nhất là về ăn uống. Quy tắc ăn uống chỉ có một: Loại bỏ toàn bộ các đồ ăn/uống rác, còn lại là những đồ ăn được thì chia bữa, ngày nghỉ thì mình ăn đủ ba bữa, còn lại chỉ ăn một bữa.

Về việc ăn, mình có thực hành Nhịn ăn gián đoạn (Intermittent Fasting) và chỉ ăn tối đa một bữa trong ngày (Longevity & Why I now eat One Meal a Day). Thường là với các ngày đi học, còn nếu mình được nghỉ thì mình sẽ vẫn ăn ba bữa (Mẹ mình bắt vậy :<).

Với đồ uống thì mình gần như chỉ uống nước lọc. Thi thoảng mình cũng sẽ uống một số kiểu nước như nước tía tô, trà hoặc gì đó.

Mình KHÔNG ĂN BẤT KÌ CÁC LOẠI ĐỒ ĂN NÀO CHỨA SUGAR, SALT và FAT (HÓA HỌC), mình coi tất cả các loại đồ thuộc nhóm này (VD: Coca, bánh ngọt, trà sữa, bim bim…) là CHẤT ĐỘC. Mình vẫn ăn chất béo tốt, vẫn ăn hoa quả (trong hoa quả có đường), và các loại chất béo đến từ thịt và tương tự.

Thể dục

Thể dục, trí dục, đức dục là ba cái chơn vạc của người lý tưởng…

Nguyễn Duy Cần

WHY Exercise is so Underrated (Brain Power & Movement Link)

Chạy & Sprints – Phần lớn các ngày đều chạy khoảng 3 đến 4km, rất cháy. Trong buổi chạy mình thường kết hợp cả việc tập chạy bứt tốc (Sprints) nữa.

Đi bộ – Mục tiêu hàng ngày được khoảng 5000 bước đi (Mình đi bộ khá nhiều).

Các bài tập toàn thân (VD: Nhảy dây & Plank)

Sức khỏe tinh thần

(Đang biên soạn lại)

Tập trung - Tập trung là khi bạn là một con Zombie, và điều duy nhất bạn nghĩ tới là hoàn thành công việc của mình, cắn chết mẹ người khác.

Dọn dẹp thông tin trong đầu – Mình thường ném đống rác đó vào sổ tay hoặc Pocketnote của mình, những gì mình muốn ghi ra, dù vô nghĩa thì cứ ghi thôi. Mình thực hiện điều này hàng ngày

Thiền - Mình hay chỉ tập theo kiểu ngồi im đơn giản thôi với sử dụng ABCD Journal

Trí dục

Có một quy luật về sinh lý mà không một ai tránh khỏi là: Bất kỳ một cơ quan nào mà thiếu tập luyện, thiếu hoạt động sẽ trở nên kém cỏi, hư hỏng. Mà khối óc ta cũng là một cơ quan như các cơ quan khác thì làm gì thoát được cái quy luật tự nhiên ấy. Nếu không tập luyện, nhất là không hoạt động, lâu ngày rồi nó cũng sẽ thành hư hoại không sai.

Nguyễn Duy Cần

Tính năng suất & Tính tổ chức

Hệ thống làm việc

[Hoàn thành công việc] – “Trận chiến đã bắt đầu từ khâu chuẩn bị rồi” là một câu mình khá tâm đắc. Mình luôn lên danh sách các đầu việc cần làm xếp theo [[Thời gian biểu]] & [[Ưu tiên]] từ buổi tối hôm trước.

[Flowmodoro & Pomodoro] – Mình sử dụng cả hai cho những mục đích khác nhau, với các việc làm bài tập hoặc các việc mình bị ép làm (mà không cần tập trung lâu) thì mình sẽ dùng Pomodoro, còn lại thì mình dùng Flowmodoro cho phần lớn các nhiệm vụ còn lại. Cứ ngồi vào bàn, mở máy tính lên là phải bật Terminal lên để chạy Timer và lofi radio :D!

[Làm việc sâu] – Mình sẽ kết hợp với Flowmodoro. Việc phải làm một việc cần nhiều thời gian, suy nghĩ và công sức thì cần phải dành rất nhiều thời gian và sự tập trung (Ví dụ như viết bảng hệ thống này chẳng hạn).

[Ăn con ếch] – Ý tưởng cốt lõi nền tảng nguyên tắc này là khi hoàn thành công việc khó khăn sớm, bạn sẽ có cảm giác thành tựu và nguồn động lực dồi dào có thể kéo dài suốt cả ngày (Làm việc khó trước dễ sau).

[[OUTWORK everyone by being bored]] – Biến những thứ THỰC SỰ TUYỆT VỜI (Đọc sách, viết bài) thành những thứ khiến mình muốn làm nhất. Fun is relative.

Tính tổ chức

Để giữ cho cuộc sống của mình luôn gọn gàng (Chà nghe khó lắm nhưng thực ra không khó :>) thì mình sử dụng những quy tắc sau.

Phương pháp KonMari - Dùng hoặc loại bỏ. Chọn ra những thứ quan trọng với mình.

Viết tay hay viết máy? – Mình quản lý kiến thức & ghi nhớ & áp dụng sử dụng Anki & Obsidian là chủ yếu (Các kiến thức được đưa lên Anki & Obsidian…). Còn lại, về việc ghi chú học tập, ghi chú sách, viết nhật ký, vẽ tranh và các thứ khác thì mình đều viết tay.

Tài chính

Fact không vui: Mình chưa bao giờ cảm thấy thiến tiền vì mình cảm thấy mình không cần phải tiêu phần lớn thời gian.

  • Get rid of debt as quickly as possible; only take on debt if absolutely necessary.
  • Don’t spend more than you earn.
  • Live within your means.
  • Build savings – long-term investments, emergency funds, buffer funds.
  • Know how much a dollar is actually worth to you, and frame purchases/expenses in terms of what you could get instead with that money. ((For example, people will be willing to throw down $10 for a single movie ticket, but unwilling to spend $10 on a board game that could bring a dozen hours of socializing and fun. If you know how much you value a few hours of fun with friends, decisions like this are effortless. Your Money or Your Life is a good book on this topic.))