Tiếng Nhật Cheatsheet

📘 Nhóm động từ “thị - thính” bất quy tắc: 見る, 見られる, 見える, 聞く, 聞ける, 聞こえる

見られる là thể khả năng của 見る, là động từ ichidan, và 聞ける là thể khả năng của 聞く, một động từ godan.

I. Tổng quan

Các động từ chỉ giác quan như "nhìn" (見る) và "nghe" (聞く) trong tiếng Nhật có nhiều biến thể về ngữ nghĩa và ngữ pháp — một số theo quy tắc, một số "bất quy tắc" (về hình thức hoặc bản chất chuyển động).

II. ✨ Hai nhóm chính:

III. 🔍 Phân tích chi tiết

1. 見られる vs. 見える

Ví dụ:

• さくらを見られる日を楽しみにしている。 → Mong chờ ngày có thể (chủ động) nhìn thấy Sakura.

• 芝居が見える。 → (Vở kịch trở nên thấy được – ví dụ: vì người trước vừa bỏ cái mũ ra).

2. 聞ける vs. 聞こえる

Ví dụ:

• ラジオが聞ける部屋。 → Căn phòng nơi ta có thể nghe radio (có tín hiệu tốt).

• 遠くから音楽が聞こえる。 → Âm nhạc vang vọng tới tai từ xa (mình không bật, nhưng nghe thấy).

IV. 🌀 Sự khác biệt tinh tế

"Tự phát" ≠ “Thể bị động”

• 見える / 聞こえる không phải bị động, mà là những gì tự lọt vào giác quan, giống như thể bạn không cố ý, nhưng nó vẫn xảy ra.

• So với dạng khả năng như 見られる / 聞ける, các động từ "tự phát" mang màu sắc cảm nhận, rất tự nhiên và gần với cách người Nhật mô tả thế giới.

V. 🌸 Ứng dụng trong nghĩa ẩn dụ

Các động từ “tự phát” này có thể dùng để mô tả cảm nhận chủ quan, ví dụ:

👉 Trong những trường hợp này, không thực sự thấy hay nghe theo nghĩa âm thanh/hình ảnh, mà là cảm giác nhận được từ sự vật/sự việc đó.

VI. 📝 Về 見れる và ら抜き言葉

• Trong văn nói hiện đại, nhiều người dùng 見れる thay vì 見られる – được gọi là "ら抜き言葉" (ngôn ngữ rút bỏ ら).
• Tuy không sai về mặt giao tiếp, nhưng đây không phải là chuẩn ngữ pháp, đặc biệt trong văn viết hoặc môi trường trang trọng.

📌 Tổng kết